Brexit: halve oplossing is de beste uitkomst

Op 29 maart volgend jaar verlaat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie. Daarna treedt hoogstwaarschijnlijk een overgangsfase tot eind 2020 in, waarin de EU en het VK de toekomstige handelsrelatie gaan regelen. “De kans is echter heel klein dat het lukt om alle onderhandelingen op tijd af te ronden”, vertelt Robeco hoofdeconoom Léon Cornelissen. “De ervaring leert dat dit type onderhandelingen veel tijd kost. In de tussentijd valt het VK half in, half buiten de EU.

Bij een ‘half in, half uit’-scenario blijft het land voorlopig binnen de Europese interne markt en de heffingsvrije douane-unie. Het VK speelt echter geen rol meer wat betreft de Europese besluitvorming. “Dat maakt de het land tot een vazalstaat van de EU”, zegt Cornelissen. “Maar je moet je afvragen of dat een slechte zaak is. Het VK volgt dan in hoofdlijnen het Noorse handelsmodel. Ondanks die ‘half in, half uit’-opstelling is Noorwegen een succesvol en welvarend land.”

Het is onwaarschijnlijk dat het ooit machtige Groot-Brittannië straks definitief kiest voor de afhankelijke rol van de ‘half in, half uit’-oplossing. Op de lange termijn monden de onderhandelingen tussen beide kampen uit in een zachte of harde Brexit. Aan beide varianten kleven volgens Cornelissen belangrijke nadelen: “Bij een zachte Brexit blijft het VK lid van de interne markt. Dat lost verschillende vraagstukken op, zoals de kwestie met de Ierse grens. Maar het betekent ook dat er vrij verkeer is van mensen en dat het land een bijdrage aan de EU-begroting levert. Hierdoor blijven twee politieke problemen bestaan die een grote rol speelden bij de uitslag van het Brexit-referendum: een kennelijk te grote stroom immigranten en het idee dat Londen geregeerd wordt door Brussel.”

Een harde Brexit zou beide politieke problemen oplossen. Tegelijkertijd steken er dan andere problemen de kop op. “De terugkeer van een harde grens met Ierland is in strijd met het Goede Vrijdagakkoord dat in 1998 vrede bracht in Noord-Ierland, legt Cornelissen uit. “Bovendien verliest het land dan een wrijvingsloze toegang tot een markt van meer dan 500 miljoen mensen. In economisch opzicht is dat een desastreuse zet. Welbeschouwd is een ‘half in, half uit’-scenario ook voor de lange termijn de beste oplossing. Uitgezonderd dan natuurlijk een lidmaatschap van de EU. Maar met het oog op de vasthoudendheid van de politieke partijen, de sinds het referendum nauwelijks veranderde publieke opinie en de juridische problemen van een nieuw referendum is dat laatste scenario helaas niet erg waarschijnlijk.”

Wil je op de hoogte blijven van onze visie? Stel dan je gratis abonnement in en ontvang iedere maand onze Beleggingsvisie.