Column: Centrale banken stimuleren weer, maar is het genoeg?
| VisieDe stimulerende maatregelen van centrale banken zijn vooral een verzekering voor als de economie toch even wat minder gaat. Het gevaar van een risico is niet groot, maar mag toch niet onderschat worden.
- Share
Zoals verwacht heeft de Amerikaanse centrale bank de rente met een kwart procent verlaagd. En hoewel Fed-voorzitter Jay Powell erop hamerde dat beleggers niet meteen op meer moeten rekenen, is de kans toch groot dat er meer verlagingen volgen. In Europa is de ECB in september aan de beurt. Centrale banken gaan dus weer flink stimuleren, maar is het wel genoeg?
“De kans is groot dat de ECB en de Fed doorgaan met stimuleren om de economische groei zo lang mogelijk te rekken.”
Verzekering
Kunnen centrale bankiers de huidige economische cyclus verlengen of stevenen we af op een nieuwe recessie? Dat weten we waarschijnlijk pas zeker over een paar jaar, maar afgaand op de huidige economische ontwikkelingen ligt een recessie op korte termijn niet erg voor de hand.
De werkloosheid is laag, de lonen stijgen (of dat snel genoeg gaat valt te betwisten), de huizenprijzen stijgen en het vertrouwen onder consumenten is hoog. En ook de dienstensector, die weinig last heeft van het slepende handelsconflict tussen China en de Verenigde Staten, doet het vooralsnog goed.
Vanuit dit oogpunt hebben nieuwe renteverlagingen door de ECB en de Federal Reserve vooral een preventief karakter. Een verzekering voor als het toch wat minder mocht gaan. Zo’n ‘verzekeringsverlaging’ is niet nieuw. De Fed heeft dit eerder gedaan, met doorgaans een positief effect op de aandelenmarkten.
Kans op een recessie
Toch moet de kans op een recessie niet worden onderschat. De verwerkende industrie heeft wel degelijk last van de handelsoorlog tussen ’s werelds twee grootste economieën en de vooruitzichten voor deze sector zijn verre van euforisch. Dat zien we ook terug in de winstcijfers.
Voor de MSCI Wereldindex is de winstgroei teruggevallen tot nul procent. In opkomende landen liggen de winsten 9% lager dan een jaar geleden. Een groot deel hiervan wordt verklaard door dalende winsten van bedrijven actief in de export, industrie en grondstoffen. Maar ook in andere sectoren stijgen de winsten minder hard.
Hoe kan deze ontwikkeling nu leiden tot een recessie? Bijvoorbeeld doordat de dalende winsten van export- en industriebedrijven zich vertalen naar hogere rentes die deze bedrijven moeten betalen op hun leningen. Dit omdat beleggers een hogere rentevergoeding vragen voor het hogere risico van diezelfde leningen.
De combinatie van lagere winsten en hogere rentes betekent hoogstwaarschijnlijk dat deze bedrijven mensen moeten ontslaan. De werkgelegenheid krimpt dan en sommige werknemers moeten rekening houden met mogelijk baanverlies. Hierdoor besteden ze minder, wat dan ook weer andere bedrijven raakt en een recessie in gang zet.
Voor alle duidelijkheid, ik verwacht niet dat het meteen zo’n vaart zal lopen. Ook al omdat de kans groot is dat de ECB en de Fed doorgaan met stimuleren om de economische groei zo lang mogelijk te rekken. Dat is zeer waarschijnlijk positief voor aandelen, maar betekent niet dat het risico op een recessie moet worden verwaarloosd. Jeroen Blokland is beheerder van Robeco ONE. Deze column verscheen eerder op DFT.
