Column: Ooggetuige in Hongkong
| VisieOngelooflijk hoeveel mensen me in de afgelopen weken hebben gevraagd: „Gaat het allemaal goed met jullie daar in Hongkong?” Nou, het gaat prima. De beelden die u ziet lijken behoorlijk heftig, maar in werkelijkheid gaat het leven gewoon door.
- Share
Vorige week maandag werd er een staking uitgeroepen. Betogers maakten het burgers toen ook echt moeilijk om naar kantoor te komen. Ik stond vast in de metro en ben uiteindelijk maar naar huis gegaan. Zo wordt thuiswerken zelfs in Hongkong ooit nog populair. Het voelde als een dag met een T8-storm-signaal (code rood). Mensen krijgen dan vrijaf om veilig thuis te blijven. Het was stil in de stad op de dag van de staking, maar dit keer scheen de zon volop en was de beurs gewoon open. Er werden zelfs meer aandelen dan normaal verhandeld.
“Hongkong moet zijn speciale status koesteren zolang het kan, want gewone Chinese miljoenensteden zijn er genoeg.”
Veilig
Hongkong was altijd al een veilige stad en ik voel me hier nog steeds veilig. Er is geen sprake van een burgeroorlog! De meeste mensen begrijpen wel waarom zoveel jongeren de straat op gaan. Maar de angst schoot er wel in toen schijnbaar willekeurige reizigers op een metrostation in elkaar werden geslagen door radicale antibetogers. Dat was een uitzondering. Wie onverwachts in een (flashmob) protestactie terecht komt, kan gewoon weglopen. Betogers vragen om begrip en vallen je zeker niet aan. Knokploegen zijn niet meer gesignaleerd na die ene keer.
Er wordt wel handig gebruikgemaakt van de schaarse geweldexplosies. Toen er in juni twee miljoen mensen de straat op gingen om vredig te protesteren tegen de uitleveringswet, werden die beelden geblokkeerd in de Chinese media. Nu worden relschoppers die stenen en bommetjes gooien bij politiebureaus en de Chinese vlag bekladden uitgebreid vertoond als voorbeeld van hoe ontaard de mensen in Hongkong zijn. Een kwestie van perceptie creëren.
Invloed
Een andere vraag die me vroeger vaak werd gesteld, wordt nu weer actueel. „Is Hongkong veranderd na de overdracht aan China in 1997?” Het eerste decennium kon die vraag beantwoord worden met „niet of nauwelijks”. Nu, na ruim twintig jaar, zie je wel duidelijk de invloed van China toenemen. Politieke beslissingen zijn nooit meer zonder (verdenking van) Chinese inmenging.
En wat me als columnist nog het meeste opvalt: de zelfcensuur neemt toe. De belangrijkste Engelstalige krant SCMP is een paar jaar geleden overgenomen door grootmacht Alibaba. De toon van het medium is sindsdien een stuk minder kritisch ten opzichte van China geworden. Luchtvaartmaatschappij Cathay Pacific wordt gedwongen een piloot te ontslaan die buiten diensttijd actief is geweest in de demonstraties. China dreigt vluchten door haar luchtruim te blokkeren en het management van Cathay Pacific moet halsoverkop naar Peking vliegen om te bevestigen dat het de Hongkongse regering onvoorwaardelijk steunt.
Zelfcensuur
Maar nog veel erger, ik merk dat ook ik aan zelfcensuur ga doen. Nu ik naar China ga, verwijder ik filmpjes van demonstranten op mijn telefoon die mogelijk aanstootgevend kunnen zijn. En ik aarzel zelfs om deze tekst op papier te zetten, want Big Brother leest ook mee in de Nederlandse taal.
Dus Hongkong is zeker veranderd in de voorbije twintig jaar. Dat is economisch gezien verstandig en onvermijdelijk. Maar Hongkong moet zijn speciale status koesteren zolang het kan, want gewone Chinese miljoenensteden zijn er genoeg.
Arnout van Rijn is fondsmanager van Robeco Asia Pacific. Deze column verscheen eerder op DFT.
