Column: Stevent de EU écht af op een recessie?
| VisieDe Duitse industriesector vertoont nog weinig tekenen van herstel. Gelukkig is Europa vooral een diensteneconomie. Voorlopig is de kans op een recessie nog klein.
- Share
Afgelopen vrijdag rekende iedereen op een eerste aanwijzing dat de neergang in de Duitse industriële sector was en de inkoopmanagersindex tekenen van uitbodeming zou vertonen. Duitsland is een economisch zwaargewicht in de EU.
Helaas zakte die index onverdroten verder. Zijn de problemen dan nog steeds niet voorbij? Zou de Eurozone-economie écht op een recessie afstevenen? De Duitse tienjaarsrente zakte prompt door de nullijn en verkeert nog steeds daaronder.
Gelukkig biedt de dienstensector tegenwicht en de Eurozone is uiteraard vooral een hoogontwikkelde diensteneconomie. De inkoopmanagersindex voor de Europese dienstensector stijgt in tegenstelling tot de Europese industriële sector wel. De werkloosheid in de Eurozone daalt gestaag verder en als gevolg daarvan stijgen de detailhandelsverkopen.
“De werkloosheid in de Eurozone daalt gestaag en de winkelverkopen zitten in de lift”
Vertrouwen in IFO-index
Als ik de belangrijkste en meest betrouwbare indicator voor de Duitse economie zou moeten aanwijzen, dan is dat het Ifo-Geschäftsklima, de Duitse ondernemersvertrouwenindex, gebaseerd op meldingen van maar liefst zo’n 9.000 ondernemingen - Duitsers zijn gründlich.
Deze indicator steeg afgelopen maandag voor het eerst in zes maanden. Dus wellicht moeten we gewoon nog wat meer geduld hebben. De gevolgen van het Chinese stimuleringsbeleid laten zich de komende maanden ook meer voelen, niet het minst in de Duitse exportindustrie. Een staakt-het-vuren in de Chinees-Amerikaanse handelsoorlog lijkt me nog steeds het meest waarschijnlijke scenario.
No-deal Brexit
Tja, en dan het risico op een ‘no deal’ Brexit. Het is erg verleidelijk om wat dieper in te gaan op de parlementaire spelletjes die momenteel dag-in-dag-uit in het Londense Lagerhuis gespeeld worden. Maar dat is eigenlijk teveel eer. Het is absoluut een spektakel, maar het is ook alleen maar een spektakel!
Voor de Britse en in mindere mate ook de Europese economieën is het vooral van belang dat het niet uitloopt op een Brexit zonder overeenkomst (no deal). En die zal er niet komen, om de simpele reden dat een dergelijke Brexit uitloopt op een toestand die veel lijkt op de eerdere, tot dusver al twee keer afgewezen terugtrekkingsovereenkomst.
De Britse regering heeft al gezegd dat de grens tussen Ulster en de Ierse Republiek open blijft na een ‘no deal’ Brexit, hangende een nadere overeenkomst met weer diezelfde EU. Dat is net zo iets als een advertentie in de krant zetten dat de achterdeur bij ons thuis voorlopig altijd open staat.
Om een nadere regeling te treffen, zal de EU in elk geval eisen dat Noord-Ierland lid van de interne markt blijft, omdat ook zij een ‘harde’, fysieke grens te allen tijde wil voorkomen. Ook wil de EU in dat geval een financiële bijdrage van het Verenigd Koninkrijk aan de EU-begroting in de toekomst (zoals Noorwegen en Zwitserland die ook betalen).
Een ‘no deal’ Brexit betekent dus geenszins dat het VK met schone lei kan beginnen en aan financiële verplichtingen richting de EU kan ontkomen. Landsbelang eist daarom dat een in zijn gevolgen zinloze chaos wordt voorkomen. Ik weet niet wat er uiteindelijk gaat gebeuren, maar een ‘no deal’ zit er niet in. Wanneer dat duidelijk wordt, is dat uiteraard positief voor het Europese investeringsklimaat.
Kleine kans op recessie in EU
Ik acht de kans op een spoedige Europese recessie nog steeds klein. Maar eens komt die recessie natuurlijk. En het wordt nu wel zeer de vraag of de Europese Centrale Bank (ECB) nog in staat is om voor die tijd de rente te verhogen. Dikke kans dat we volgende recessie met een 0% korte rente ingaan. Dat zou pas echt even schrikken zijn!
Léon Cornelissen is hoofdeconoom bij Robeco. Deze column verscheen eerder op DFT
