Column: Trump focust op China
| Visie’Focus’ is niet het eerste woord dat bij je opkomt wanneer je denkt aan de Amerikaanse president. Toch lijkt het er bij zijn handelsbeleid op dat er focus aan het ontstaan is.
- Share
De Verenigde Staten hebben de invoerheffingen op staal en aluminium uit Canada en Mexico, die al een jaar van kracht zijn, deze maand opgeheven. Ook worden invoerheffingen op auto’s en auto-onderdelen uit Duitsland en Japan minimaal zes maanden uitgesteld. Blijkbaar loopt het met de bedreiging die zij voor de nationale veiligheid van de Verenigde Staten vormen toch zo’n vaart niet. Alle aandacht kan dus naar de handelsoorlog met China.
Tot voor kort waren de signalen gunstig en leek een overeenkomst binnen handbereik, maar inmiddels is het conflict geëscaleerd en hebben beide landen nieuwe of hogere heffingen ingevoerd of aangekondigd.
Er is nog een korte tijd om tot een akkoord te komen, voordat de heffingen echt pijn gaan doen
Zwarte lijst
Er is nog een korte tijd tot zeg eind juni (rond de G20-top in het Japanse Osaka) om alsnog tot een overeenkomst te komen voordat de nieuwe heffingen daadwerkelijk pijn gaan doen, maar de kans hierop lijkt niet zo heel groot. Zo plaatste Trump vorige week de Chinese Telecom-gigant Huawei plotseling op een zwarte lijst. De Chinese president Xi Jinping bezocht op zijn beurt een Chinese magneetproducent om de Verenigde Staten te herinneren aan de dominante positie van China in zeldzame metalen en dat niet alleen in onbewerkte vorm. Dit zijn cruciale elementen voor de hightechsector.
Strategisch gezien lijkt het alsof de Verenigde Staten zich eindelijk in een positie gemanoeuvreerd hebben waar ze vanaf het begin al hadden moeten zijn. De hoogste prioriteit is China en China onder druk zetten gaat het gemakkelijkst met bondgenoten.
Dat is slechts schijn. Er is een belangrijk verschil: de heffingen op auto’s en auto-onderdelen blijft boven de markt hangen en dat zet Europa en Japan bepaald niet aan om de Verenigde Staten bij te vallen in het conflict met China. En dat vergroot de kans op het alsnog invoeren van invoerrechten weer. Voor de wereldeconomie zijn die autoheffingen trouwens belangrijker dan de heffingen op Chinese exporten.
Gaat de nucleaire klok weer tikken?
De focus wordt verder verzwakt door het recente Amerikaanse wapengekletter richting Iran. Iran, dat economisch sterk lijdt onder de nieuwe Amerikaanse sancties, heeft Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zestig dagen gegeven om de nucleaire deal uit 2015 te redden. Dit lijkt een kansloze missie. In dat geval hervat Iran de verrijking van uranium en begint de nucleaire klok dus weer te tikken.
Een luchtoorlog zal de Iraanse ontwikkeling van de bom slechts vertragen. De Iraanse nucleaire installaties liggen verspreid en diep in de rotsen verscholen. Een landoorlog wordt een herculesarbeid. Iran is vooral rotsachtig en is ruim drieënhalf keer zo groot als Irak. Trump heeft al gedreigd „a hell of a lot more” troepen naar het Midden-Oosten te zenden dan de 120.000 die het Pentagon eerder had geraamd – al was dat volgens Trump een gevalletje ’fake news’.
Een grotere troepenmacht is in dat geval ook wel nodig, omdat Iran meer dan een half miljoen actieve militairen heeft. Een landoorlog tegen Iran kan al met al wel eens heel zwaar op de maag komen te liggen. Een Amerikaanse militaire focus op Iran kan China en Rusland overigens makkelijk verleiden tot nieuwe territoriale avonturen, wat tot een verdere destabilisatie van de wereldorde zou leiden.
Troost voor beleggers
De oliemarkt blijft niet onberoerd onder de oplopende spanningen in het Midden-Oosten. 30% van de over zee getransporteerde olie gaat op dit moment door de Straat van Hormuz, de nauwe zeestraat in de Perzipbr/> Een hogere olieprijs, een zwakkere binnenlandse economie in China, aanhoudende onzekerheid over de handelsrelaties tussen de Verenigde Staten en de EU en Japan… het is allemaal niet echt goed nieuws voor de wereldeconomie. En met Trump aan het roer ben je maar van een ding zeker: aanhoudende onzekerheid. Dit moet beleggers in risicovolle activa manen tot voorzichtigheid. Ze kunnen zich wel troosten met de gedachte dat Trump zich in het verleden meermalen gevoelig heeft getoond voor het marktsentiment.
Deze column van Robeco-hoofdeconoom Léon Cornelissen is eerder verschenen op DFT.
