Kan de spaarrente negatief worden?

De spaarrente is de afgelopen jaren in een vrije val terecht gekomen. Nog geen tien jaar geleden was het mogelijk om bij sommige partijen een hoogste spaarrente te krijgen van 4%. Tegenwoordig is dat minder dan 1% en bij de grootbanken levert sparen nog maar 0,2% tot 0,3% op. Hoewel de banken in theorie zelf hun spaarrente mogen bepalen, hebben ze in praktijk weinig bewegingsruimte.

Banken gebruiken een deel van het geld dat op spaarrekeningen wordt gezet voor het verstrekken van hypotheken en andere leningen. Die hebben vaak een looptijd van meerdere jaren en omdat spaarders hun geld op elk moment kunnen terugvragen, zullen banken een groot deel van het spaargeld stallen bij een direct toegankelijke rekening bij de Europese Centrale Bank (ECB). De ECB heeft de depositorente in maart 2016 verlaagd tot -0,4% en banken hebben weinig keuze om de richting van de centrale bank te volgen. Net zoals een kruidenier op termijn failliet gaat als hij producten voor minder dan de kostprijs verkoopt, geldt dat ook voor een bank.

De ECB heeft de rente zo ver teruggeschroefd in de hoop dat banken hierdoor makkelijker geld uitlenen aan ondernemingen. De investeringen van het bedrijfsleven zouden de economische groei moeten aanwakkeren. Zolang de ECB vasthoudt aan het beleid met een negatieve depositorente, blijft de spaarrente onder druk staan. Nederlandse spaarders zijn niet de enigen die daar last van hebben.

In landen zoals Zwitserland en Denemarken is de spaarrente in sommige gevallen al negatief. Dat is voornamelijk het geval voor bedrijven en zeer vermogende particulieren die veel geld op hun rekening hebben staan. Een groot deel van de bevolking krijgt simpelweg geen spaarvergoeding voor het geld dat ze op een spaarrekening hebben staan, aangezien de banken niet het risico willen lopen dat klanten massaal geld opnemen als ze moeten betalen om geld op een spaarrekening te plaatsen.

Aan de negatieve rente zitten zowel voordelen als nadelen. U zult bijvoorbeeld gemerkt hebben dat het bedrag op uw spaarrekening in een veel minder snel tempo groeit dan een aantal jaren geleden. Desondanks is het zaak om voldoende financiële buffer aan te houden voor onvoorziene uitgaven. Er zijn mogelijkheden om het gedeelte van uw vermogen dat u niet binnen voorzienbare termijn nodig heeft op de lange termijn toch te laten groeien. De checklist van Robeco biedt een overzicht van de verschillen tussen sparen en beleggen.