Muurbloempje Japan

Ik vind het daarom fascinerend te kijken naar geldstromen in de markt. Geldstromen zijn een weerspiegeling van wie er aan het winnen is in de schoonheidswedstrijd. Buitenlandse beleggers vinden Azië nu weer een stuk mooier dan een jaar geleden en daarom is er veel geld deze kant op gekomen. Fondsbeleggers stuurden in 2017 USD 67 miljard naar Azië en ook in de eerste weken van dit jaar kwam daar nog eens USD 21 miljard bij. Dat was een hele omslag na vier jaren van uitstroom. Fondsen zagen hun cliëntèle met circa 10% groeien. De reden daarvoor was de ontluikende Chinese schone. Lange tijd verwachtten veel beleggers dat China in een financiële crisis terecht zou komen. Talloze Amerikaanse doemdenkers hadden veel invloed in de media. Dus vonden beleggers het Chinese meisje niet zo mooi. Pas in 2017 begon het te dagen dat het allemaal zo slecht niet gaat in China. Plotseling veranderde de jury van mening: China is weer mooi. Heel anders is het voor Japan. Hier is muurbloempje de meest gepaste term. Japan heeft nauwelijks instroom gezien. In heel 2017 is er zo’n USD 5 miljard buitenlands geld naar Japan toegestroomd. Nog geen 10% van wat er naar de rest van Azië is gegaan en een stuk minder dan de USD 8 miljard die er alleen al naar India ging.

De lokale belegger in Japan deed ook niet echt mee. Er is ongelooflijk veel kasgeld in Japan (bijna de helft van de totale activa van particulieren zit in kas) en omdat de rente al jarenlang nul is, kunnen goede adviseurs met interessante alternatieven veel geld ophalen. Nu de bullmarkt ook in Japan vaste grond onder de voeten heeft (de afgelopen dagen waren vermoedelijk niet veel meer dan een correctie), zou je verwachten dat Japanners de weg naar de eigen beurs ook weer gevonden hebben. Dat valt tegen. Japanners beleggen het liefste buiten de eigen landsgrenzen en vinden hun eigen land niet mooi of aantrekkelijk. Dat blijkt ook in mijn dagelijkse gesprekken met Japanse bedrijven. Het gevoel dat de Japanse economie dynamiek mist omdat nu eenmaal de bevolking onvermijdelijk krimpt, heeft stevig postgevat. Investeren doet men het liefst in het buitenland. Terwijl groei de optelsom van demografie en efficiëntieverbetering is. En qua efficiëntie is er nog veel te bereiken in Japan. Maar goed. Wat Abe probeert te doen, is de Japanners weer vertrouwen te geven in hun eigen economie en eigen bedrijven. En dat lukt maar beperkt als we kijken naar hun beleggingsgedrag.

Geheel volgens de Aziatische cultuur gaat het grootste deel van het geld in oerdegelijke producten en met de rest wordt ingezet op hoge groei. In 2017 was het best verkochte beleggingsfonds een wereldwijd obligatiefonds met een sterke merknaam. Maar ook aandelen waren populair. Aan de ene kant voorzichtige strategieën met hoge dividenden of internationale kwaliteitsaandelen, maar aan de andere kant risicozoekende fondsen met een sterk thema: India, robots en kunstmatige intelligentie.

Toch is er hoop voor de Japanse beurs: er was ook één fonds van binnenlandse makelij bij de bestsellers. Een fonds dat belegt in small caps met een supergoed track record, haalde ruim EUR 2 miljard aan vers geld op. Geleid door een conservatief uitziende fondsbeheerder die graag in degelijke kleine bedrijven belegt. Ook hij probeert Japanners ervan te overtuigen dat ze door te beleggen in eigen land de dynamiek terug kunnen brengen in Japan. Helemaal mee eens. Nu die andere miljoenen juryleden in de schoonheidswedstrijd nog overtuigen dat het Japanse muurbloempje heel goed kan dansen. Dan gaan de koersen vanzelf omhoog!

Arnout van Rijn, Hongkong, februari 2018

Deze column is eerder verschenen op DFT.nl