Nederlandse economie 2021: daadkrachtige overheid dempt economische schade

Nederland moet zich door de Covid-19-crisis schrap zetten voor de gevolgen van een zware economische terugslag. Dat was de belangrijkste boodschap van de troonrede, die koning Willem-Alexander op Prinsjesdag voordroeg. Volgens Van der Welle was het terecht dat er veel nadruk lag op de Covid-19-impact: “Maar ik vond de toon wel wat somber. Het kabinet had bijvoorbeeld best aandacht kunnen schenken aan de daling van het sterfterisico. De overheid zal dan ook vooral inzetten op het indammen van lokale brandhaarden van het virus, in plaats van om met een lockdown de economie grotendeels plat te leggen.”

Het kabinet investeert de komende vijf jaar € 20 miljard in het behouden en vergroten van de welvaart. Van der Welle: “Dit soort maatregelen is positief voor het economisch herstel. Maar voorlopig mogen er geen wonderen verwacht worden. Er zijn allerlei voorwaarden verbonden aan de investeringen. Hierdoor duurt het nog enkele jaren voordat het grootste deel van het geld vrij gaat komen. Veel belangrijker is dat de overheid heel snel na de Covid-19-uitbraak tientallen miljarden euro’s vrijmaakte voor steunpakketten. Dat is in mijn ogen een groot compliment waard. Zonder de snelle, omvangrijke maatregelen, zou de economische schade een stuk groter zijn.”

Hoe groot die economische schade uiteindelijk wordt, moet in 2021 blijken. Van der Welle: “Volgens de huidige plannen lopen de steunmaatregelen van het kabinet in het voorjaar af. Een groot deel van de Nederlandse economie is in staat om vervolgens op eigen kracht het herstel voort te zetten, mits er in het voorjaar van 2021 een vaccin op de markt komt. Toch moeten we er rekening mee houden dat veel bedrijven besparingen doorvoeren als reactie op de gedaalde omzet. Ook zullen er nog ondernemingen failliet gaan. Het CPB voorspelt dat de werkloosheid volgend jaar oploopt van 4,6% naar 5,9%.”

Van der Welle houdt er rekening mee dat de kracht van de huizenmarkt een rol speelt bij het economisch herstel: “De oplopende werkloosheid is negatief voor de huizenmarkt, maar er is in Nederland nog steeds een tekort van een paar honderdduizend woningen. Als gevolg van onder meer de stikstofcrisis en de Covid-19-pandemie, wordt dat tekort voorlopig niet gedicht. Samen met de lage rente, zorgt die krapte ervoor dat de huizenprijzen ondanks de recessie goed op peil blijven.”

Een hoge woningwaarde creëert een welvaartseffect, legt Van der Welle uit: “Omdat mensen zich meer welvarend voelen, zijn ze eerder geneigd om geld uit te geven. Daarbij is de spaarquote opgelopen, waardoor er straks ook ruimte is voor ‘ontsparing’. De bestedingseffecten zullen pas goed zichtbaar worden als er een effectief vaccin op de markt is. Consumentenuitgaven zijn een belangrijke motor achter de economische groei. Hoewel 2021 een hersteljaar wordt voor de Nederlandse economie, ziet het er voor de lange termijn helemaal niet zo slecht uit.”

Meer lezen over de economische actualiteit? Bekijk de market update