Vijf vragen over de bankproblemen en marktonrust

Silicon Valley Bank is vernoemd naar het hightech-gebied, waar het hoofdkantoor van de onderneming stond. Door die ligging had de bank veel startende technologiebedrijven en investeringsfirma’s als klant. Met dank aan de lage rente en de gunstige beursomstandigheden, hebben deze partijen in 2020 en 2021 veel geld opgehaald. Dat kwam terecht op rekeningen bij Silicon Valley Bank (SVB). Met dit vermogen kocht de bank staatsobligaties en hypotheekleningen. In 2022 werden de beleggingen minder waard door de  sterk stijgende rente. Klanten begonnen zich de laatste tijd steeds meer zorgen te maken dat de financiële positie van de bank onvoldoende was om de verliezen op te vangen. Ze kozen het zekere voor het onzekere en namen massaal hun geld op. Op donderdag 9 maart was die uitstroom meer dan 40 miljard dollar. Omdat de bank niet snel genoeg aan zoveel geld kon komen, is de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve) te hulp geschoten. Hierdoor krijgen alle klanten ondanks het faillissement de garantie van toegang tot al hun tegoeden.

SVB is niet de enige Amerikaanse bank die met verliezen op de beleggingsportefeuille kampt. Bij andere partijen was de geldinstroom van techbedrijven in investeringsfirma’s in 2020 en 2021 echter veel minder groot. Bovendien zijn er maar weinig banken die deze gelden zo risicovol belegd hebben als SVB. Hoewel er een kans is dat er meerdere lokale Amerikaanse banken in de problemen komen, lijkt het doortastende optreden van de Federal Reserve ervoor zorgen dat die geïsoleerde probleemgevallen niet tot een bredere bankencrisis leiden.

Bij Credit Suisse is iets heel anders aan de hand dan bij de lokale Amerikaanse banken. De Zwitserse zaken- en vermogensbank kampt al enkele jaren met schandalen en grote verliezen. Een paar dagen nadat SVB in de problemen kwam, verschenen er verschillende negatieve berichten over Credit Suisse. Accountant PWC heeft ernstige tekortkomingen in de boekhouding over 2021 en 2022 aangetroffen en een van de grootaandeelhouders liet weten niet meer kapitaal in de bank te investeren. In combinatie met de onrust in de banksector, zorgde dit ervoor dat klanten en beleggers het vertrouwen in de bank verloren. Om te voorkomen dat Credit Suisse door de grote uitstroom van kapitaal failliet zou gaan, ging de bank op zondag 19 maart akkoord met een overname door branchegenoot UBS.

Bij problemen in de financiële sector gaan bij beleggers al snel alle alarmbellen rinkelen. In 2008 leidde een crisis in de banksector tot een grote recessie en enorme koersdalingen op aandelenmarkten. Een heel groot verschil is dat de ellende indertijd werd veroorzaakt door problemen in de Amerikaanse huizenmarkt en het zwakke risicomanagement bij banken. Zowel banken als toezichthouders hebben veel geleerd van de financiële crisis. De balansen van grote systeembanken zijn nu veel sterker. Bovendien zien de Europese Centrale Bank en de Federal Reserve erop toe dat banken een stevige buffer aanhouden om tegenvallers goed op te vangen. Regelmatig wordt via zogeheten stresstesten gecontroleerd of grote banken inderdaad goed bestand zijn tegen marktschokken. Als dat niet het geval is, moeten ze de kapitaalpositie versterken. Daar komt bij dat toezichthouders de afgelopen dagen snel en doortastend in actie kwamen om te voorkomen dat de bankonrust zich steeds verder uitbreidt.

In periodes waarin de beurskoersen heel sterk schommelen, is het goed om terug te denken aan het moment waarop je begonnen bent met beleggen. Indertijd koos je ervoor om een deel van je vermogen te investeren, om zo uitzicht te krijgen op een rendement dat mogelijk hoger ligt dan dat van sparen. Wie vijftien jaar geleden in februari 2008 vlak voor het uitbreken van de grote financiële crisis EUR 1.000 belegde in de MSCI World Index¹ met daarin aandelen van de bijna 3.000 grootste beursgenoteerde bedrijven ter wereld, heeft dat bedrag ondanks flinke koersdalingen tijdens de kredietcrisis en coronaperiode zien uitgroeien tot meer dan EUR 3.000 tot februari 2023. Uiteraard bieden rendementen uit het verleden geen garantie voor de toekomst. Maar een grote les is dat het onmogelijk is om de aandelenmarkt te timen. Bovendien zijn er juist in woelige periodes ook vaak heel goede beursdagen waarop de koersen herstellen. En wie de afgelopen 15 jaar de 10 beste dagen heeft gemist, had  de belegging van EUR 1.000 zien groeien tot minder dan EUR 2.000 in plaats van ruim EUR 3.000.

• Focus als belegger op de grote lijnen
• Angst en de twee gouden spelregels van beleggen
• Kun je als belegger je aan- en verkopen goed timen?
  

¹ Bron: MSCI Barra, koersdata per 29-2-2008 tot en met 28-2-2023