Wie betaalt de prijs van het pensioenakkoord?

Door de invoering van het nieuwe pensioenstelsel hoeven we straks wat minder lang door te werken dan waar het naar uitzag. De AOW-leeftijd wordt twee jaar bevroren op het huidige niveau van 66 jaar en vier maanden en stijgt daarna minder snel dan verwacht. Voor gepensioneerden neemt op korte termijn de dreiging van korting op de pensioenuitkeringen af. Er zijn echter ook groepen voor wie de pensioenafspraken mogelijk wat minder gunstig uitpakken. Het principeakkoord is behoorlijk uitgebreid; in dit artikel worden enkele highlights besproken.

In het huidige stelsel dragen deelnemers aan een pensioenfonds allemaal hetzelfde percentage van hun loon af. Deze zogeheten doorsneepremie is minder eerlijk dan het lijkt. Het huidige stelsel houdt namelijk geen rekening met het rendement van ingelegde pensioenpremies. De euro’s die een 25-jarige inlegt renderen veel langer dan de inleg van iemand van bijna 65 is, en zijn op de pensioenleeftijd dus uitgegroeid tot een groter bedrag. Hierdoor stroomt er in zekere zin een subsidie van jongere naar oudere werknemers, die naar schatting € 2 tot € 3 miljard per jaar bedraagt.

Zolang iemand zijn hele leven binnen hetzelfde pensioenstelsel werkt, heeft hij of zij zowel de lusten als de lasten van het systeem. Het komt echter steeds vaker voor dat mensen aan de slag gaan in een andere sector of als zzp’er beginnen. Dat vraagt om een meer flexibel pensioensysteem. In het nieuwe stelsel krijgt iedereen een eigen potje. Hierdoor komt er veel meer ruimte om eigen keuzes te maken over eerder stoppen met werken of juist langer doorgaan.

Werknemers in de leeftijd van 40 tot 50 jaar dreigen de dupe te worden van de omschakeling van een gezamenlijke pensioenpot naar meer individuele potjes. Deze middengroep heeft in het verleden al veel geld ingelegd voor de huidige groep gepensioneerden. In de toekomst is er echter geen generatie die hetzelfde voor hen doet, als gevolg van de omschakeling naar individuele potjes. Naar schatting is er € 60 miljard nodig om het pensioengat van deze groep te dichten.

Het goede nieuws is dat het volgens minister Koolmees mogelijk is om de middengroep door een herverdeling binnen de pensioenfondsen te compenseren. Het slechte nieuws is dat het nog onduidelijk is hoe dat gaat gebeuren. De komende twee jaar worden alle maatregelen van het pensioenakkoord omgezet in wetgeving, zodat het nieuwe stelsel in 2022 volledig is ingevoerd.

Ook onder het nieuwe pensioenstelsel kan de AOW-leeftijd in de toekomst verder oplopen. Voor elk jaar dat de levensverwachting stijgt, moeten we acht maanden langer doorwerken. Voor iemand van 40 jaar komt de verwachte AOW-leeftijd op 68 jaar en drie maanden. Wil je liever wat eerder stoppen met werken, zonder dat dit ten koste gaat van je pensioeninkomen? Of maak je je zorgen over hoe het nieuwe pensioenstelsel voor jou uitpakt? Ontdek bij Robeco LIFE wat je nu kunt doen om alvast wat vermogen op te bouwen voor de periode na je laatste werkdag.